Wat gebeurt er met al je digitale gegevens als je overlijdt? Een vraag die we liever uitstellen, maar steeds belangrijker wordt. In een wereld waarin ons leven zich grotendeels online afspeelt, blijft er na het overlijden van een dierbare vaak een digitale schatkist achter. Maar wie heeft daar toegang toe? En wil je eigenlijk wel dat alles wordt teruggevonden?
Van WhatsApp-berichten tot Spotify-playlists, van e-mails tot Instagramfoto’s — ons dagelijks leven zit vol digitale sporen. Uitvaartbegeleidster Sandra Boorsma uit Zwaag ziet het regelmatig gebeuren: nabestaanden die wanhopig op zoek zijn naar het laatste berichtje, een dierbare foto of de favoriete muziek van hun geliefde. "Die data zijn van onschatbare waarde, zeker bij een onverwacht overlijden", vertelt ze.
Maar vaak stuiten nabestaanden op een ondoordringbare muur van wachtwoorden, vergrendelde smartphones en onvindbare accounts.
De realiteit is dat toegang tot die digitale herinneringen niet vanzelfsprekend is. Sandra werkt daarom samen met digitaal nalatenschap-specialist Sander van der Meer van Digital Life Legacy. Deze organisatie helpt nabestaanden om toegang te krijgen tot afgesloten telefoons, laptops of tablets — uiteraard op een ethisch verantwoorde manier.
Sander: “Ik zie mezelf als een soort slotenmaker voor de digitale wereld. Mensen bewaren ongelooflijk veel op hun telefoon, vaak zonder erbij stil te staan wat daarmee gebeurt na hun overlijden.”
Toch is toegang niet altijd vanzelfsprekend een goed idee. “We krijgen regelmatig de vraag: wil je eigenlijk wel weten wat er allemaal in die digitale kluis ligt?”, zegt Sander. In sommige gevallen vinden nabestaanden troost in de data — bijvoorbeeld bij zelfdoding kunnen digitale sporen antwoorden geven op onbeantwoorde vragen. Maar het kan ook confronterend zijn om dingen te ontdekken die je liever niet had geweten.
Er bestaat op dit moment nog geen specifieke wetgeving over digitale nalatenschap in Nederland of België. Dat betekent dat het extra belangrijk is om zelf op tijd na te denken over je digitale erfenis. Wat wil je dat er met je accounts gebeurt? Wie mag er bij je data? En welke herinneringen wil je nalaten? Sandra: “Binnen families zie je vaak uiteenlopende wensen. De één wil het Facebookprofiel bewaren als eerbetoon, terwijl de ander het juist zo snel mogelijk wil verwijderen. Door op voorhand duidelijkheid te scheppen, voorkom je pijnlijke discussies.”
Leg wachtwoorden vast op een veilige plek (bijv. wachtwoordbeheerder).
Wijs een digitale erfgenaam aan: iemand die je vertrouwt en toegang mag krijgen tot je accounts.
Maak afspraken met je naasten over wat zij wel of niet mogen inzien.
Bewaar belangrijke bestanden en herinneringen buiten je smartphone, bijvoorbeeld in een gedeelde cloudmap.
Denk ook aan je abonnementen: een telefoonabonnement kan nog even nodig zijn om toegang te houden tot bepaalde data of accounts.
"Een laatste spraakbericht, een afspeellijst voor de begrafenis, of een filmpje van de laatste dans van een echtpaar – zulke data zijn meer dan bestanden. Ze zijn een bron van menselijkheid", besluit Sandra.
Deel daarom op tijd je wensen, je toegangscodes en je digitale verhalen. Want ook online blijft jouw leven nog lang voortbestaan.
Wil je meer weten over digitale nalatenschap of hulp bij het voorbereiden van jouw digitale erfenis?
Neem gerust contact met ons op.
